NOT ETTİKLERİM

Çok sevgili Bay Freud,


Gerçeği bulma özlemi, sizde başka bütün özlemleri nasıl bastırıyor, şaşılacak şey. Savaş ve yok etme güdülerinin insan ruhunda sevgi ve yaşama gücü ile nasıl iç içe girmiş olduğunu su götürmez bir açıklıkla ortaya koyuyorsunuz. Ama inandırıcı açıklamalarınızdan bir de şu büyük amaca ulaşma özlemi çıkıyor ortaya.

İnsanın iç ve dış bütün savaşlardan kurtulması, bu büyük özlemde, çağlarının ve uluslarının üstüne çıkan, düşünce ve ahlâk alanında birer yol gösterici olarak saygı gören, bütün büyük insanlar birleşir.

Bugüne kadar tarihe mâl olmuş filozoflardan, bilim adamlarına kadar hepsinde bu kurtuluş özlemi vardır.

Her ne kadar, insanlar arasındaki ilişkileri düzenleme istekleri, pek gerçekleşmiş değilse de, yalnız bu türlü insanların bütün dünyaca birer önder sayılmış olmaları anlamlı bir gerçek değil mi?

Politik önderler ve yönetimler yerlerini ya zorbalığa, ya da yığınların oyuna borçludurlar. Ulusların düşünce ve ahlâkça yüksek bölüklerinin temsilcisi sayılmazlar.

Ama seçkin aydınlar, bugün halkların tarihi üzerinde, doğrudan doğruya hiç bir etkide bulunamıyorlar. Oraya, buraya dağılmış bulunmaları günün sorunlarının çözümlenmesine, doğrudan doğruya katılmalarına engel oluyor.

Yaptıkları ve yarattıkları ile yetilerini ve iyi niyetlerini göstermiş olanların kendiliklerinden bir araya gelmesi, dünyaya bir değişlik getirmez mi?

Üyeleri birbiriyle sürekli düşünce alışverişi içinde bulunacak olan bu uluslararası birleşme, tutumlarını basında ortaya koyarak, imzalarının sorumluluğunu yüklenerek, politik sorunların çözümü üzerinde önemli ve uyarıcı bir etki sağlayabilir.

Bilim akademilerinde de rastlanan insan yaradılışının eksiklerinden doğan sakıncalar burada da görülecektir şüphesiz.

Ama yine de öyle bir çabaya girişmek yerinde olmaz mı? Doğrusu ben böyle bir işe girişmeyi büyük bir ödev sayıyorum.

Böyle bir yüksek aydın topluluğu kurulunca, sistemli olarak, halka inebilecek tüm kurumları da savaşa karşı harekete geçirmeye çalışmalıdır. İyi niyetlileri, bugün acı bir boyun eğme ile felce uğrayan bir kişiye içten destek olurdu.

Düşünce ürünleriyle, yüksek saygınlığa ulaşmış olan kişilerin kurduğu böylesi bir topluluk, Milletler cemiyetinin güçleri için, değerli bir dayanak olurdu.

Bu düşüncelerimi, dünyada herkesten çok size sunuyorum. Çünkü siz isteklere herkesten daha az kapılırsınız ve sizin yargınız, ciddiliği en ağır basan bir sorumluluk duygusuna dayanmaktadır.


EINSTEIN

Sigmund Freud'a Mektup